NetOSKAR^*

Bezpieczeństwo pracy na morzu wymaga zatrudniania członków załóg statków morskich o odpowiednich kwalifikacjach potwierdzonych stosownymi świadectwami. Kwalifikacje oraz sposób ich uzyskania, ocena wiedzy i kompetencji oraz ich potwierdzenie są unormowane przez Międzynarodową Konwencję STCW 1978/95. Konwencja zwraca szczególną uwagę nie tylko na proces szkolenia – nabywania wiedzy, ale również i na egzaminowanie – sprawdzenie praktycznych umiejętności (kompetencji) szkolonych.

Istnieje kilka metod sprawdzania kompetencji zawodowych członków załóg statkowych. Jedną z nich jest ocena oparta na testach wielokrotnego wyboru. Wyzwanie utworzenia takiego narzędzia podjęło międzynarodowe grono ekspertów morskich. Eksperci z następujących instytucji: Satakunta Polytechnik (Rauma, Finlandia), International Maritime Academy (SIMAC, Svendborg, Dania), Polytechnic University of Catalonia (Barcelona, Hiszpania), Escola Náutica Infante D. Henrique (Lisbona, Portugalia) oraz Akademia Morska w Szczecinie realizują projekt o nazwie NetOSKAR (www.netoskar.fi/).

Idea projektu znalazła uznanie i akceptację europejskiego centrum Leonardo da Vinci, które to centrum finansuje przedsięwzięcie. W ramach tegoż programu - Community Vocational Training Action Programme – grupa NetOskar rozpoczęła w styczniu 2004 realizację projektu. Zakończenie zaplanowano na maj 2006. Obecnie dobiega więc końca drugi rok wspólnych prac. W tym czasie utworzona została baza zawierającą ok. 2500 pytań wielokrotnego wyboru. Zorganizowano cześć spotkań roboczych u każdego z partnerów (w czerwcu bieżącego roku na AM).

Rys. 1 Platforma wraz z przykładowym pytaniem.

Tworzone pytania podzielono tematycznie na 101 kategorii pokrywających wszystkie funkcje i poziomy konwencji STCW 78/95 (np. STCW95 Cat 14 O A-II/1 - Ship maneuvering and handling). Dostępne są one poprzez platformę internetową programu Moodle (Rys. 1). Platforma jest bezpłatna i umożliwia zdalne prowadzenie nauczania/testowania/weryfikacji np. metodą e-learning.

Cel projektu, którym jest opracowanie metody oceny kompetencji zawodowych dla standardów określonych przez międzynarodową konwencję STCW 78/95 nie jest nowatorski. Były podejmowane takie próby m.in. przez U.S. Costgard i innych. Bardzo dużo wysiłku wkłada w ideę sprawdzania kompetencji załóg statków morskich norweskie towarzystwo klasyfikacyjne Det Norske Veritas. Towarzystwo dąży do obniżenia liczby wypadków morskich spowodowanych błędami ludzkimi. Jednym z rozwiązań jest zatrudnianie załóg o „rzeczywiście” odpowiednim poziomie kompetencji zawodowych. Kontrola kompetencji w drodze sprawdzania dyplomów potwierdzających kwalifikacje realizowana np. przez Port State Control jest niewystarczająca. Det Norske Veritas idzie dalej, oprócz dyplomów towarzystwo zamierza poddawać weryfikacji także wiedzę. Tworzony jest w tym celu projekt o nazwie DNV SeaSkill Production System (szczegółowo ideę systemu przedstawię w następnym artykule). Najprawdopodobniej częścią tego systemu będzie realizowany przez nas projekt NetOskar. Oczywiście jest to dla nas wyróżnienie, zarazem satysfakcja, iż będziemy mogli wziąć czynny udział w tak dużym przedsięwzięciu (Rys. 2).

Rys. 2 Ogólny schemat systemu DNV SeaSkill

Rozmowy na ten temat toczyliśmy w czasie ostatniego spotkania roboczego (Rauma, 5-8 października) z wiceprezydentem DNV SeaSkill (Rys. 3). Zainteresowanie ze strony DNV wykorzystaniem bazy pytań NetOskar jest duże. Pozostają wyłącznie do ustalenia warunki „techniczne” wzajemnej współpracy.

Rys. 3 Grupa NetOskar podczas spotkania roboczego, Rauma, Finlandia 5-8 października 2005

Szkolenie załóg statkowych oraz ocena i potwierdzenie ich kompetencji zawodowych mają charakter międzynarodowy. Nie można zawęzić i rozpatrywać to zadanie w granicach możliwości szkoleń i wymagań konkretnego rynku, uczelni, czy kraju. Fakt, iż nasza Uczelnia bierze aktywny udział w pracach międzynarodowych jest bardzo pozytywny. Proponowana metoda oceny kompetencji realizowana w ramach projektu NetOskar wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom. Należy wyrazić nadzieję, iż efektywna współpraca między uczelniami skupionymi w projekcie NetOskar nie zakończy się wraz z zakończeniem projektu. Uczestnicy projektu są o tym przekonani, a zainteresowanie wielu armatorów i towarzystw jak DNV, wymagają wręcz kontynuacji dalszej współpracy.

Janusz Uriasz

Dziękuję za udostępnienie informacji na temat DNV SeaSkill panu Bjørgulf Haukelid wiceprezydentowi DNV SeaSkill

* Projekt jest finansowany przy współudziale Unii Europejskiej.

The content of this project does not necessarily reflect the position of the European Community or the National Agency, nor does it involve any responsibility in their part.