Nawigacja

A B C D E F G H I J K L Ł M N O
P R S Ś T U W Z Ż

kapitan
osoba pełniąca funkcje dowódcy statku handlowego, rybackiego lub jachtu; jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo statku, załogi, pasażerów i całość przewożonego ładunku; ponadto ma uprawnienia dyscyplinarne w odniesieniu do wszystkich osób znajdujących się na statku. Szczególne warunki pracy na morzu sprawiają, że k. ma szersze uprawnienia wobec podwładnych niż na lądzie; załoga zobowiązana jest do bezwzględnego posłuszeństwa wobec k., który może przekazać jedynie starszemu oficerowi pokładowemu i starszemu oficerowi działu mechanicznego uprawnienia dyscyplinarne w zakresie służbowym. W razie oporu albo ustawicznego nieposłuszeństwa k. jest upoważniony do użycia wszelkich środków włącznie do siły fizycznej, ma także prawo zastosowania odpowiednie środki zabezpieczające, a w razie konieczności może uwięzić winnych podczas podróży. w stosunku do pasażerów k. nie ma takiej władzy, jak w stosunku do załogi, jednak ma prawo żądać od nich posłuszeństwa w granicach ustalonego na statku regulaminu; może się zdarzyć, że pasażerowie są zmuszeni, w razie niebezpieczeństwa, do pomocy załodze, wówczas wszelkie prawa k., jakie ma w stosunku do załogi, odnoszą się do pasażerów. K. spełnia też obowiązki urzędnika stanu cywilnego odnośnie aktów urodzin i śmierci, spisuje te dokumenty dobierając dwóch oficerów lub innych wiarygodnych światków i wpisuje spełniane czynności w dzienniku okrętowym, po ukończeniu podróży wpis z dziennika okrętowego przesyła się do właściwego urzędu stanu cywilnego na lądzie; wg prawodawstwa niektórych państw k. udziela również ślubów.

Źródło:
Ireneusz Grajewski, Józef Wójcicki "Mały leksykon morski"; Wydawnictwo Ministra Obrony Narodowej, Warszawa 1981.