- monsuny
-
musony - okresowe wiatry o rytmie półrocznym;
wieją wskutek różnicy w nagrzewaniu się lądów i mórz, w lecie i zimie;
występują głównie tam, gdzie wielkie kontynenty sąsiadują z oceanami (np. przy brzegach południowo-wschodniej Azji).
W lecie nagrzane nad kontynentem powietrze odpływa do góry, a na jego miejsce napływa dołem chłodne i wilgotne powietrze znad oceanu, stąd kierunek letniego m. od morza do lądu.
W zimie cyrkulacja powietrza jest odwrotna, ponieważ kontynent ochładza się szybciej niż ocean, a więc zimowy m. wieje od lądu ku morzu.
Siła m. dochodzi do 100 skali Beauforta;
najsilniejsze występują na O. Indyjskim.
M. zimowemu (zw. morskiemu) towarzyszy zwykle pogoda deszczowa, zaś m. letniemu (zw. lądowemu) - pogoda sucha.
Gł. przyczyną tych wiatrów są sezonowe zmiany ciśnienia nad oceanem i lądem (latem nad lądem niskie ciśnienie, nad oceanem wysokie - zimą odwrotnie).
Do wiatrów monsunowych zalicza się także wiatry we wsch. Afryce Równikowej, pn. Australii;
słabsze, mniej regularne wiatry pd. wybrzeży Alaski, pn. Kanady, pn. - wsch. Europy i pn. Syberii.
Źródło:
Ireneusz Grajewski, Józef Wójcicki "Mały leksykon morski"; Wydawnictwo Ministra Obrony Narodowej, Warszawa 1981.