|
- przezroczystość wody morskiej
-
cecha wody wyrażająca się stopniem jej zdolności do przepuszczania światła słonecznego.
Woda morska nie jest zupełnie przezroczysta, gdyż pływa w niej plankton i unoszą się sole mineralne.
Najlepiej przenikają przez nią promienie czerwone, najbardziej fioletowe.
Pierwsze badania przezroczystości wód poczynił na M. Śródziemnym zakonnik Sekki.
Tarcze którymi posługiwał się nazwano "tarczami Sekkiego": linka pomalowanej na biało zanurzonej tarczy jest podzielona na metry i przy spuszczaniu w głąb wskazuje głębokość, zanurza się tarczę tak długo, dopóki nie zniknie z oczu, wówczas odnotowuje się głębokość i powoli podnosi się ją do góry, aż będzie wyraźnie widoczna i znów odnotowuje się głębokość.
Średnia z dwóch odnotowanych głębokości jest głębokością przezroczystości wód.
Nowsze przyrządy do badania przezroczystości wody morskiej mają bardzo czułe błony fotograficzne w specjalnych kasetach;
opuszcza się je na różne głębokości i po linie spuszcza się ciężarek, który uderzeniem otwiera migawkę na 30-60 minut.
Następny spuszczony po linie ciężarek uderzeniem zamyka aparat.
Badania wykazały, że na przezroczystość wody wpływają gł. części nierozpuszczalne oraz plankton, który napotyka się nawet w najbardziej od brzegów miejscach w górnych warstwach wody.
Natomiast nierozpuszczalne cząstki mineralne i inne najbardziej zanieczyszczają wodę koło brzegów.
Przy wielkiej ilości planktonu w wodzie przezroczystość spada do ok. 16 m;
przy małej ilości osiąga ok. 26 m.
Największą przezroczystość wody zaobserwowano w M. Sargassowym;
na głębokości 67 m tarcza Sekkiego była jeszcze widoczna.
Średnia głębokość 45-55 m jest granicą, do której dobrze przenikają promienie słońca.
Za pomocą błon fotograficznych wykryto jednak słabe promienie słoneczne nawet na głębokościach 1000 i 1700 m.
Światło jest potrzebne zwłaszcza dla życia roślin, które rozwijają się dzięki fotosyntezie chlorofilu.
Już na głębokości 100 m oświetlenie głębin jest 3 razy mniejsze niż na powierzchni, na 500 m sto razy mniejsze, a na 700 m światło prawie nie dociera, toteż od tej głębokości zaczyna się wieczna ciemność i brak życia roślinnego.
Natomiast żyją tam i niżej organizmy o odpowiednio przystosowanym wzroku lub posiadające własne wydzielane przez siebie oświetlenie.
Źródło:
Ireneusz Grajewski, Józef Wójcicki "Mały leksykon morski"; Wydawnictwo Ministra Obrony Narodowej, Warszawa 1981.
|