Meteorologia i oceanografia

A B C D E F G H I J K L Ł M N O
P R S Ś T U W Z

temperatura mórz
stan ciepłoty wód oceanów i mórz charakterystyczny dla poszczególnych stref klimatycznych. Najwyższa t.m. na półkuli północnej przypada na sierpień, na półkuli południowej - na luty; najniższa temperatura na półkuli północnej na luty, na południowej - na sierpień. Najwyższa temperatura wody oceanicznej wynosi plus 32,20C w zachodniej części O. Spokojnego w okolicy równika, najniższa (ok. +30C) w O. Atlantyckim koło brzegów Nowej Funlandii. Średnia temperatura wody oceanicznej pod równikiem wynosi około plus 270C, pod biegunami spada do 00C lub nawet -10C. Do najcieplejszych zalicza się Morze Czerwone; w lecie jego wody mają temperaturę ok. plus 320C, w zimie ok. plus 250C. W Zatoce Perskiej temperatura wód w lecie dochodzi do plus 35,50C, a w zimie ok. plus 220C. W oceanach, z wyjątkiem wód arktycznych i antarktycznych, począwszy od powierzchni aż do dna temperatura nieustannie obniża się; powierzchniowe warstwy są najcieplejsze; niewiele ciepła przekazują one w dół; toteż temperatura wody gwałtownie spada wraz z głębokością i na 200 metrach jest już prawie dwukrotnie niższa. Jeśli na powierzchni wynosi ona ok. 200C, to na głębokości 200 m niecałe 100C, na 500 m już tylko ok. 60C, na 1000 m ok. 40C, na 2000 ok. 20C; wody okołodenne na głębokości 4000 metrów i więcej mają temperaturę stałą plus 20C do -10C. Przyczyną niskiej temperatury wód głębinowych jest to, że największą masę ma oceaniczna woda słona przy temperaturze 00C i niższej. Na skutek różnicy temperatury występują w morzach prądy pionowe zwane konwekcyjnymi, wskutek których zimna, a więc cięższa woda opada w dół.

Źródło:
Ireneusz Grajewski, Józef Wójcicki "Mały leksykon morski"; Wydawnictwo Ministra Obrony Narodowej, Warszawa 1981.