|
- zamarzanie morza
-
powstawanie kry i pokrywy lodowej;
woda morska ulega zamarzaniu dopiero w temperaturze około -20C.
Zamarznięciu warstw powierzchniowych przeciwstawiają się z jednej strony falowanie powierzchni wody, ułatwiające mieszanie się wód zimniejszych powierzchniowych z cieplejszymi z większej głębokości, a z drugiej strony - wypływanie cieplejszych, a więc lżejszych mas wody na powierzchnię.
Proces krzepnięcia wody morskiej przebiega następująco;
najpierw powstają drobne igiełki lodowe, które gęstniejąc zmieniają powierzchnię wody tzw. kaszę lodową;
następnie pojawia się tzw. lód plackowaty, czyli okrągłe płaty lodu o średnicy od 1/2 do 3/4 m, które powstają z połączenia większych kryształków lodowych.
Gdy mróz trwa dłużej, płaty lodu plackowatego łączą się, tworząc rozległe pola lodowe charakterystyczne dla mórz okołobiegunowych.
Jedynie w obszarach podbiegunowych.
Jedynie w obszarach podbiegunowych panują przez większą część roku tak ostre mrozy, że przestrzenie wodne pokryte są przez cały rok polami lodowymi, których tylko nieznaczna część topnieje w czasie krótkiego lata polarnego.
Środek pól lodowych stanowi zwarta gruba warstwa lodu, gdyż pola te narastają szybko od dołu, dochodząc w ciągu roku do ok.4 metrów grubości, natomiast przy brzegach pól lodowych, wskutek działania wiatru, fal, prądów morskich i dłuższego nasłonecznienia w ciągu lata, powstaje lód ruchomy, na który składają się mniejsze i większe płaty lodu, przeplatane odłamkami pól lodowych noszące nazwę paku polarnego.
Wiatry i prądy morskie powodują pękanie pól lodowych i nasuwanie się krawędzi kier, lub wypiętrzanie.
Stłoczenie i wypiętrzanie elementów składowych paku polarnego zmienia obraz powierzchni pól lodowych;
tworzą się nieregularne zwały lodowe zwane torosami;
wysokość ich wynosi zwykle 5-6 m nad powierzchnią pola lodowego, jednak zdarza się, że powstają góry lodu dochodzące do ok. 20 m wysokości.
Źródło:
Ireneusz Grajewski, Józef Wójcicki "Mały leksykon morski"; Wydawnictwo Ministra Obrony Narodowej, Warszawa 1981.
|