Meteorologia i oceanografia

A B C D E F G H I J K L Ł M N O
P R S Ś T U W Z

zasolenie mórz
ogólna ilość różnych soli w wodzie morskiej, wyrażona w gramach na 1000 gramów wody; średnie zasolenie oceanów w dali od brzegów wynosi ok. 35‰ (promile). W poszczególnych częściach oceanu zasolenie nie jest jednakowe; wielkość jego zależy od intensywności parowania wód oceanu od tworzenia się i tajania lodów oraz od ilości wód rzecznych wpadających do morza. Zasolenie ma wpływ na zanurzenie statku; statek zanurza się głębiej w wodzie o mniejszym zasoleniu. Sól rozłożona jest w wodzie morskiej na 2 jony chlory o ładunku ujemnym i 1 sodu dodatnim; przy parowaniu jony te łączą się dając sól kuchenną, stąd morze jest praźródłem soli nie tylko na licznych wybrzeżach, ale pokłady soli w Ziemi zostały założone przez dawno zanikłe morza. Zasolenie morza ma duży wpływ na życie w morzu, gdyż zarówno zasolenie dużo mniejsze od przeciętnego oceanicznego jak i znacznie wyższe wpływa ujemnie na rozwój ryb i innych organizmów oraz roślin. Przeciętne zasolenie:
O. Atlantrycki - 35,4‰,
O. Spokojny - 34,9‰,
O. Indyjski - 34,8‰,
M. Północne - 35‰,
M. Śródziemne - 37-38‰,
M. Czarne - 18‰,
M. Bałtyckie - 7‰.
Zatoki: Botnicka i Fińska - 5‰,
wody u wybrzeży Polski - ok. 7‰.
O. Atlantycki jest najbardziej zasolony, wody jego nawet na dalekiej północy, do szerokości 800N, mają słoność ok. 35‰, podczas gdy w innych oceanach w szerokości 60-650 słoność wynosi tylko 32‰. Z mórz najbardziej zasolone jest M. Czerwone, które wąskim pasmem głęboko wcina się w lądy; wyróżnia się ono szczególnie wysoką temperaturą, suchym klimatem, brakiem rzek, toteż ma wody o wysokiej słoności; w części południowej morza słoność wynosi 37 do 38‰, a im dalej na północ, tym wody są więcej słone i słoność sięga 41‰ (najwyższe zasolenie wód wszechoceanu, o ile nie liczyć słoności zatoki Karabugas na M. Kaspijskim, która sięga 164‰, podczas gdy średnie zasolenie tego morza wynosi ok. 13‰). Stopień słoności wód oceanicznych wzrasta tylko do tysiąca metrów głębokości; na większych głębokościach zmiany są niewielkie.

Źródło:
Ireneusz Grajewski, Józef Wójcicki "Mały leksykon morski"; Wydawnictwo Ministra Obrony Narodowej, Warszawa 1981.